van de nova
NOvA spreekt zorgen uit over rechtsstatelijke ontwikkelingen in de Verenigde Staten
Tijdens de vergadering van de Raad van Europese Balies (CCBE) op 3 april 2025 in Brussel heeft de NOvA haar zorgen geuit over recente ontwikkelingen in de Verenigde Staten die de rechtsstaat en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de advocatuur ondermijnen. Samen met de andere CCBE-leden is unaniem een statement aangenomen waarin deze ontwikkelingen sterk worden veroordeeld. De NOvA heeft daarbij haar solidariteit uitgesproken met haar Amerikaanse zusterorganisatie, de American Bar Association (ABA).
Algemeen deken Sanne van Oers onderschrijft de CCBE-verklaring volledig: ‘Advocaten vervullen als verleners van toegang tot het recht een fundamentele rol binnen de rechtsstaat. Onafhankelijkheid van de advocatuur zonder inmenging van de overheid is hierbij essentieel. De fundamentele rechtsstatelijke principes van rechterlijke onafhankelijkheid en het recht op juridische vertegenwoordiging zonder inmenging of intimidatie door de overheid dienen te allen tijde te worden beschermd.’
Opkomen voor de rechtsstaat
Tijdens de CCBE-vergadering sprak ABA-voorzitter William Bay zijn waardering uit voor de steun van de CCBE en de gezamenlijke Europese balies. Zijn boodschap: de Amerikaanse en Europese advocatuur hebben elkaar nodig. We moeten samen opkomen voor de rechtsstaat en de gedeelde waarden die we koesteren. Als de advocatenorden hun stem niet uiten, wie zal dan het rechtssysteem beschermen?
Gevolgen voor Nederlandse advocatuur
Ook Nederlandse advocatenkantoren kunnen vroeg of laat te maken krijgen met de ontwikkelingen in de VS. Met het oog daarop is de NOvA in gesprek met Nederlandse kantoren die vestigingen in de VS hebben of daar activiteiten ontplooien over mogelijke grensoverschrijdende implicaties en eventuele vervolgstappen.

De Raad van Europese Balies (CCBE) verklaart zich solidair met de Amerikaanse orde van advocaten (ABA) en blijft daarin standvastig als het gaat om haar verdediging van de fundamentele principes van gerechtigheid, democratie en de rechtsstaat.
De oproep van de ABA om vast te houden aan de kernwaarden die de Amerikaanse democratie al meer dan 200 jaar vormgeven - het verdedigen van rechters en rechtbanken, het erkennen van hun vitale rol, het handhaven van de rechtsstaat en het respecteren van de scheiding der machten - resoneert diep binnen de wereldwijde juridische gemeenschap. Deze principes zijn niet alleen hoekstenen van de Amerikaanse democratie, maar universele pijlers die de rechten en vrijheden van individuen overal ter wereld beschermen. De CCBE steunt deze waarden zonder voorbehoud, aangezien zij essentieel zijn voor het waarborgen van een eerlijke, onpartijdige en politiek onafhankelijke rechtsbedeling.
De pogingen van een regering om macht te gebruiken om individuen en advocatenkantoren te straffen op basis van hun vertegenwoordiging van cliënten of hun juridische standpunten, vormen een duidelijke schending van het fundamentele principe van juridische onafhankelijkheid. De CCBE sluit zich aan bij de stevige afwijzing van deze praktijken door de ABA. Advocaten hebben de plicht te handelen in het beste belang van hun cliënten, en geen enkele advocaat mag vergelding ondervinden voor het vervullen van deze plicht. De acties van een regering tegen advocatenkantoren en advocaten ondermijnen alleen de rechten van cliënten om toegang tot het recht te verkrijgen en ontzeggen individuen hun fundamentele recht op advies en vertegenwoordiging. De CCBE bevestigt dat dergelijke acties in de sterkst mogelijke bewoordingen moeten worden veroordeeld.
De principes die door de ABA worden verdedigd, zijn niet louter idealen – het zijn de fundamenten waarop democratische samenlevingen zijn gebouwd. De CCBE verklaart zich solidair met de ABA in haar oproep tot bescherming van deze principes, die niet alleen van essentieel belang zijn voor de advocatuur, maar ook voor het welzijn en de stabiliteit van de samenleving als geheel. De wereldwijde juridische gemeenschap moet waakzaam en eensgezind blijven in de verdediging van de rechterlijke onafhankelijkheid, de rechtsstaat en de fundamentele rechten van alle individuen.
Respect voor de rechtsstaat is het fundament van een democratische samenleving. Zonder dit respect zijn burgers gedoemd te leven in een staat waarin de enige wet het onversluierde gebruik van willekeurige macht is.
De CCBE steunt daarom de ABA in haar inspanningen om de fundamentele principes van rechterlijke onafhankelijkheid, de rechtsstaat en het recht op juridische bijstand zonder inmenging of intimidatie te handhaven en te beschermen.
The Council of Bars and Law Societies of Europe (CCBE) stands in strong and unwavering solidarity with the American Bar Association (ABA) as it defends the foundational principles of justice, democracy, and the rule of law.
The ABA’s call for adherence to the core values that have shaped American democracy for over 200 years – defending judges and courts, acknowledging their vital role, upholding the rule of law, and respecting the separation of powers – resonates deeply with the legal community worldwide. These principles are not just cornerstones of American democracy, but universal pillars that safeguard the rights and freedoms of individuals everywhere. The CCBE unequivocally supports these values, which are essential for ensuring that justice is administered fairly, impartially, and without political interference.
The efforts of any government to use power to punish individuals and law firms based on their representation of clients or their legal positions are a clear violation of the core principle of legal independence. The CCBE echoes the ABA’s firm rejection of these practices. Lawyers have a duty to act in the best interest of their clients, and no lawyer should face retaliation for fulfilling this duty. The actions of any government against law firms and legal professionals only serve to undermine the rights of clients to access justice and deny individuals their fundamental right to receive advice and representation. The CCBE affirms that such actions must be condemned in the strongest terms.
The principles upheld by the ABA are not mere ideals – they are the bedrock upon which democratic societies are built. The CCBE stands united with the ABA in calling for the protection of these principles, which are vital not only to the legal profession, but to the well-being and stability of society as a whole. The global legal community must remain vigilant and united in the defence of judicial independence, the rule of law, and the fundamental rights of all individuals.
Respect for the rule of law is the foundation of a democratic society. Without such respect, citizens are condemned to live in a State where the only law is the naked exercise of arbitrary power.
The CCBE therefore supports the ABA in its efforts to uphold and protect the fundamental principles of judicial independence, the rule of law, and the right to legal representation without interference or intimidation.
