vak & mens inkijk

Niche in een mannenwereld

door Daphne van Dijk

Wat maakt een rechtsgebied bijzonder? Caroline Lagen­dijk (43), advocaat aanbestedings­recht bij Straatman Koster advocaten in Rotterdam, biedt een inkijkje.

‘De aanbestedings­advocatuur is een veelzijdige nichemarkt. Mijn werk varieert van aanbestedingen voor buitenreclame en ICT tot de inkoop van hulp­middelen voor zieken­huizen. Ook ben ik betrokken bij aanbestedings­procedures van defensie, zoals bijvoorbeeld voor bewegende robots voor schiet­oefeningen en grote infrastructurele projecten, zoals de Blankenburg­verbinding – een snelweg tussen Vlaardingen en Rozenburg. Bij elke opdracht raak ik in korte tijd goed ingevoerd in een onderwerp. Dat vind ik het leukste aan mijn werk.’

Dominus litis

Haar werk speelt zich af in een mannenwereld. ‘Mijn gespreks­partners zijn veelal heren die ouder zijn dan ik. Ik ben vrij direct en gedecideerd en ik merk dat in een raad van bestuur of bij grote(re) aannemers dat van mij als vrouw wordt geaccepteerd. Ik ben dan dominus litis. Mijn cliëntenkring bestaat voor zo’n zeventig procent uit ondernemers en zo’n dertig procent uit overheden. Aanbestedende diensten adviseer ik over hoe ze het best in hun inkoop­behoefte kunnen voorzien en ondernemers over hoe ze de kans op succes bij een aanbesteding kunnen vergroten.’

Het aanbestedings­recht is volgens Lagendijk een dynamische specialisatie. ‘Mijn sectie bestaat uit negen advocaten en we staan zeker vijftig keer per jaar voor de rechter. Verliest mijn cliënt een aanbesteding, dan rest alleen procederen. De termijnen zijn superkort, dus ik moet soms een nachtje doorhalen om op tijd met een goed verhaal bij de rechtbank te komen. Wat dat betreft, is mijn werk echt een proces­praktijk. De met een opdracht gemoeide financiële belangen zijn vaak groot. De kans op gunning van een opdracht willen mijn cliënten graag benutten. Een belangrijke stelregel voor mij is dat twijfel het begin is van alle inzicht. Ik ga nooit uit van een gelopen race en wil graag winnen. De keerzijde is dat ik soms kan doorslaan in het beredeneren en achter de hand hebben van alle mogelijke scenario’s. Op een gegeven moment moet je er een punt achter kunnen zetten: we gaan ervoor. Of niet.’

Brede blik

Lagendijk vindt werken in een zakelijke omgeving prettig. ‘Partijen doen hun best om een opdracht te verwerven en de teleurstelling kan groot zijn, maar als het misgaat, gaat het onder de streep over de pecunia: geld. Al was het voor mij een eyeopener toen ik een rechtszaak deed over een aanbesteding voor huis­houdelijke hulp. De zittend leverancier verloor. In de zaal zaten twee visueel beperkte toehoorders die ik na afloop sprak. Hun vertrouwde huishoudelijke hulp zou na jaren verdwijnen voor een ander. Door hun verhaal realiseerde ik mij dat aanbestedingen niet alleen gaan over winnaars en verliezers en dat je als advocaat altijd met een brede blik moet kijken. In mijn geval: niet alleen kijken wát er bij overheden voor de beste prijs-kwaliteit­verhouding moet worden gekocht, maar ook waarom en op welke aspecten dat moet worden beoordeeld.’