vak & mens

gezien

Meesterbrein

Wat advocaten kunnen leren van Max Verstappen. Het advocaten­brein ⁠–⁠ psychologie voor juristen (Boomjuridisch, 2023) benadert het functioneren van raadslieden vanuit de gedragswetenschap.

Het Advocatenbrein bundelt diverse psychologische onderwerpen en spitst ze toe op de advocatuur. De auteur, Marloes ter Huurne (1977), is jurist, sociaal psycholoog en docent aan de Beroepsopleiding Advocaten en de Law Firm School. In het boek gaat ze in op het beoordelen van jezelf en anderen, de invloed van stress, goed samenwerken, leiderschap en leidinggeven en effectief onderhandelen.

In het hoofdstuk ‘Ik denk dus ik besta’ legt Ter Huurne uit hoe advocaten hun denkvermogen maximaal inzetten. Basiskennis over het ontstaan van gedachtepatronen helpt daarbij. Verder hebben we volgens de auteur allemaal pitstops nodig in de vorm van nadenkmomenten, slaap en toevoer van de juiste brandstof. ‘Vergelijk jezelf met Max Verstappen en zorg ervoor dat je materiaal in optima forma is,’ raadt ze aan.

Volgens Ter Huurne ligt de nadruk binnen de advocatuur op competenties, terwijl voor optimaal functioneren ‘zaken als autonomie, meesterschap, betekenis en verbondenheid’ belangrijk zijn. Die worden nog regelmatig onterecht weggezet als typische ‘millennial-behoeften’.

‘En last, maar zeker niet least,’ aldus de auteur: de relatie tussen gedragswetenschap en ethiek. Volgens Ter Huurne is het belangrijk te beseffen dat je als mens, en zeker ook als advocaat, beïnvloedbaar bent. ‘In jouw vak liggen verleidingen en risico’s op de loer en dat vergt extra alertheid,’ schrijft ze. Advocaten moeten zich volgens Ter Huurne vergewissen van de psychologische processen die een rol spelen bij hun gedrag. ‘Als je weet hoe het mis kan gaan en waarom dit zo is, kun je erop anticiperen, het corrigeren en ervan leren.’

Prepensioen

Rechter Frank Wieland vertelt in Het Proces (2023, Ambo | Anthos) over de zaak-Holleeder en de mens achter de magistraat.

Het pensioen lonkt al als rechter Frank Wieland (1949) in 2014 gevraagd wordt Vandros, de zaak-Holleeder, voor te zitten. ‘Vierenhalf jaar voor het behandelen van een zaak met één verdachte lijkt ruim voldoende. Maar de vraag is of ik rustig afbouwend en achterwaarts naar de uitgang wil lopen of zal eindigen met een “klapper” van een –⁠ overigens heel grote en moeilijke ⁠– zaak.’ Het antwoord is bekend.

In Het Proces blikt Wieland terug op de rechtszaak. Verder wil hij ‘de mens in de rechter’ tonen. ‘Onderweg groeiend, aan de hand van opgedane ervaringen, gevormd door de praktijk, door kritiek, door misverstanden, fouten ook.’ Hij gaat onder meer in op de positie van het slachtoffer, de belangstelling van de media, een eigen mening, wraking, zwijgrecht en op de vraag hoe het is om als rechter een levenslange straf op te leggen. De juridische inhoud zal voor advocaten grotendeels gesneden koek zijn. Desalniettemin lezen de korte hoofdstukken vol anekdotes als een trein.

Zo beschrijft Wieland de gespannen sfeer in de rechtszaal als Holleeder zijn zus Sonja bevraagt. ‘Ik kijk het een tijdje aan; kijk steeds van rechts, waar Sonja in de getuigencabine zit, naar links, waar Holleeder op het puntje van zijn stoel zit.’ Hij grijpt in: ‘Ik heb het gevoel dat ik naar een tenniswedstrijd tussen professionals zit te kijken. Het gaat zo snel. En de bal is nog niet uit!’ Daarmee keert de ontspanning terug in de zaal. ‘Ja meneer,’ lacht ‘de Neus’, ‘de Holleeders kunnen tennissen!’

meesterlijke podcasts

Wijs maken

Wise Lawyers richt zich op de persoonlijke ontwikkeling van (met name) jonge, vrouwelijke advocaten.

‘Wil je plezier en vervulling ervaren? En wil je niet alleen groeien als professional, maar ook als mens? Als het antwoord op deze vragen ja is, dan ben je bij de juiste podcast beland,’ aldus presentator Pascalle Boerrigter, bestuurssecretaris bij Dirkzwager.

In de eerste aflevering over intuïtie is Jolien Slavenburg te gast, docent aan Nyenrode en leiderschapscoach voor directieleden en high professionals. Slavenburg vertelt over ‘ervaringsintuïtie’. ‘Op grond van ervaring maak je een soort draaiboek, waardoor je in een korte tijd met maar weinig informatie een inschatting kunt maken. Je merkt misschien dat wanneer je weinig tijd hebt, je prima op die inschatting kunt vertrouwen. Als je meer tijd hebt, is het verleidelijk om toch een analyse te maken. In veel gevallen is dat tijdverlies.’

De tweede aflevering gaat over je purpose vinden. Boerrigter: ‘Veel advocatenkantoren en bedrijven hebben op hun website hun purpose, missie en visie staan. Maar heb jij al weleens nagedacht over je persoonlijke purpose? Waar kom jij iedere dag je bed voor uit?’ In de andere edities komen zaken als jezelf zijn en volgens je eigen waarden werken, de kracht van ademhaling en spiritualiteit voorbij. Iedere aflevering schuift een vrouwelijke expert aan, sommigen van hen zijn advocaat.

De spirituele toon van deze luistershow –⁠ met de nodige (Engelse) termen die tot de categorie ‘jeukwoorden’ behoren ⁠– valt mogelijk niet bij iedereen in de smaak. Wie ervoor openstaat, wordt er misschien wiser van.