actueel weski
De arrestatie van Inez Weski plaatste de Rotterdamse deken Peter Hanenberg voor een dilemma. ‘Ik ben blij dat ik dit niet in het eerste halfjaar als deken voor mijn kiezen heb gekregen.’
Op verschillende socialemediakanalen barstte de discussie rondom #Weski los, zeker nadat de tuchtrechter op 4 mei de advocaat een voorlopige schorsing oplegde. De ordemaatregel zou volgens sommigen voorbarig zijn. De deken kreeg het verwijt Weski te hebben laten vallen en niet eerder te hebben ingegrepen. Hanenberg: ‘Ik heb gemerkt dat er heel veel wisselende meningen zijn over mijn rol als deken, maar er was voor mij geen reden om eerder ingrijpen te rechtvaardigen.’
Hanenberg maakt er geen geheim van dat het hem ‘heel zwaar’ viel de Raad van Discipline te hebben moeten verzoeken Inez Weski voorlopig te schorsen. ‘Zoals gebruikelijk bij advocaten die betrokken zijn bij ingewikkelde of zware zaken heb ik als deken geregeld contact gehad met mevrouw Weski. Over die gesprekken kan ik niets zeggen omdat deze vertrouwelijk zijn. Mevrouw Weski is bijna 45 jaar advocaat met een tuchtrechtelijk schoon verleden. Ze heeft met bovenmenselijke inzet en gedrevenheid haar vak uitgeoefend. Maar door haar aanhouding en de gronden daarvan is haar integriteit ter discussie komen te staan. Dat maakt het voeren van een praktijk onmogelijk, zoals in artikel 60ab Advocatenwet wordt onderkend. Advocaat ben je 24 uur per dag en dus kan iedere cliënt een beroep op je blijven doen. Een schorsing doorkruist dit en geeft in dit geval mevrouw Weski de handen vrij zich te richten op haar verdediging. Het is nadrukkelijk een ordemaatregel, geen strafmaatregel.’
De deken heeft een zorgvuldige afweging gemaakt, benadrukt hij. ‘Als ik verkeerd zat, zou de tuchtrechter hebben geoordeeld dat het verzoek te vroeg of onterecht was ingediend. Maar ik deed liever die stap dan niets doen. Ik blijf van mening dat het verzoek tot schorsing in het belang is van de advocatuur en de rechtzoekenden.’
De 68-jarige Inez Weski wordt verdacht van deelname aan een criminele organisatie en schending van geheimen. De strafrechtadvocate stond onder anderen Ridouan Taghi bij in het Marengo-proces. Weski is niet de eerste advocaat in dit proces die is aangehouden. In januari werd (ex-)advocaat Youssef Taghi, de neef van Ridouan, veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar en zes maanden voor zijn rol als ‘boodschappenjongen’. Youssefs advocaat André Seebregts sprak tijdens het proces over een ‘parallelle communicatielijn’ en suggereerde dat Weski mogelijk voor Ridouan Taghi was gezwicht. Weski ontkende de beweringen.
Of en wanneer Weski’s schorsing kan worden opgeheven, daar wil Peter Hanenberg niet over speculeren. ‘Formeel is ze geschorst in de uitoefening van haar praktijk gedurende het strafrechtelijk onderzoek. Deze ordemaatregelen kunnen door de tuchtrechter worden opgeheven als feiten en omstandigheden daartoe aanleiding geven. Mevrouw Weski zou formeel gezien de tuchtrechter kunnen verzoeken de schorsing op te heffen, waarbij ik als deken ook gehoord zal worden. Op dit moment hebben we te weinig concrete informatie om daar iets zinnigs over te zeggen.’
Advokatenkollektief
Peter Hanenberg is sociaal advocaat arbeidsrecht en sociaal zekerheidsrecht in Rotterdam-Zuid. ‘Ik heb in 1993 nog geholpen bij de oprichting van het laatste Advokatenkollektief, met k’s gespeld.’ In 2018 werd hij gevraagd om zich kandidaat te stellen voor de functie van Rotterdamse deken. Sinds 1 april is hij ook voorzitter van het dekenberaad. ‘De zaak van mevrouw Weski is veelomvattend en ingrijpend. Ik ben blij dat ik dit niet in het eerste halfjaar als deken voor mijn kiezen heb gekregen. Het is heftig als je bedenkt dat het OM de rechtstreekse tegenpartij is in deze zaak. Er is gelukkig altijd veel ervaring, hulp en ondersteuning beschikbaar: binnen mijn Rotterdamse bureau, de raad van de orde en van andere dekens. Uiteindelijk maak je als bevoegde deken zelf een eigen keuze of je de tuchtrechter verzoekt tot het treffen van een maatregel.’
‘Een schorsing geeft mevrouw Weski de handen vrij zich te richten op haar verdediging’
Hanenberg werd kort voor Weski’s aanhouding op 21 april door het OM op de hoogte gebracht van het strafrechtelijk onderzoek. ‘Het was een enorme schok,’ vertelt hij. De deken was vervolgens aanwezig als toezichthouder bij de doorzoeking van haar woning en kantoor, en bij haar aanhouding. ‘Een van de functionarissen die betrokken was bij de huiszoeking zei: het went nooit. Iedereen kan zich voorstellen hoe ingrijpend en indringend het is als er ’s ochtends, op de plek waar je woont en je je veilig voelt, een team van zo’n tien mensen in vol tenue in jouw huis staat terwijl je net wakker bent.’
Na de aanhouding van Weski deed onder meer het verhaal de ronde dat haar arrestatie in het belang van haar eigen veiligheid zou zijn. Hanenberg hecht er geen geloof aan. ‘Ik vind die suggestie onwaarschijnlijk omdat er te veel mensen betrokken zijn bij haar aanhouding. Het neigt naar een complotverhaal. Neemt niet weg dat er grote risico’s verbonden zijn aan deze zaak. Voor het OM betekent het dat als hun inschatting verkeerd is, ze aanzienlijke schade hebben toegebracht aan dit Marengo-proces. Als het OM gelijk krijgt, rijst de vraag wat dit voor mevrouw Weski gaat betekenen. Als een advocaat zich moet verdedigen tegen een claim of aanklacht, mag hij of zij het beroepsgeheim schenden, maar een advocaat moet er tegelijkertijd voor zorgen dat de cliënten daarvan geen schade ondervinden. Ik denk daarom dat mevrouw Weski niets anders kan en zal doen dan zwijgen.’
De NOvA stelt op korte termijn een vertrouwensadvocaat in, waar advocaten die betrokken dreigen te raken bij georganiseerde criminaliteit terechtkunnen. De vertrouwensadvocaat biedt een luisterend oor en fungeert als eerste aanspreekpunt, aldus de NOvA. Het gesprek is strikt vertrouwelijk. De werving in mei leverde een flink aantal belangstellenden op. Daaruit is inmiddels een pool van zes advocaten samengesteld, gedifferentieerd naar rechtsgebied, regio en geslacht. De zes advocaten krijgen een training en gaan naar verwachting na de zomer aan de slag.
Dat is precies wat Weski volgens haar advocaten Rob Baumgardt en Fébe Schoolderman van het Rotterdamse kantoor Baumgardt doet. Zij lieten in een verklaring weten niet te kunnen reageren: ‘Cliënte blijft immers gehouden aan de geheimhoudingsverplichting die zij heeft als advocaat ten aanzien van al haar (voormalig) cliënten. De verdediging is daardoor met handen en voeten gebonden en kan niet op de inhoud van de beschuldigingen reageren, niet in de rechtszaal en ook niet daarbuiten.’
De rechtbank Rotterdam besloot op 1 juni Weski op vrije voeten te stellen. Volgens de raadkamer was er geen grond meer om haar langer vast te houden.
Dezelfde dag herhaalde haar advocaten dat Weski geen verklaring heeft afgelegd en dat ook niet zal doen. ‘De impact van alles wat er is gebeurd sinds 21 april 2023 is groot. Wij vragen iedereen met klem haar privacy te respecteren.’
Digitale gegevens
Het ziet er naar uit dat Ridouan Taghi voorlopig zijn eigen verdediging in het Marengo-proces zal moeten voeren. Op 17 mei tijdens een zitting in het Marengo-proces zei Guy Weski, de zoon van Inez Weski, dat Taghi wel een nieuwe advocaat wil, maar dat de zoektocht moeizaam verloopt doordat hem extreem veel beperkingen zijn opgelegd. Het kantoor van Weski Advocaten heeft niet overwogen om door te gaan met de verdediging van Taghi. ‘Dat was onder de huidige omstandigheden niet te doen. Het leek ons allemaal niet handig en we konden ons beter focussen op de cliënten die we wel nog zouden bijstaan,’ aldus Guy Weski in het AD. Het kantoor neemt wel de verdediging op zich van twee andere verdachten in het Marengo-proces die ook door Inez Weski werden bijgestaan: de broers Mao en Mario R.
Hoe nu verder? ‘Het Marengo-proces bevindt zich in een eindfase, dus het is de vraag of de rechtbank van mening is dat er een nieuwe advocaat nodig is,’ stelt Hanenberg. ‘Als dat het geval is, moet de verdachte in eerste instantie zelf op zoek naar een advocaat. Pas wanneer hij kan aantonen dat vijf benaderde advocaten hem hebben afgewezen, zal de deken van het arrondissement waar de zaak aanhangig is, een advocaat aanwijzen. Hoewel het bureau van de orde geen relatiebemiddelingsbureau is en een aanwijzing voor de betrokken advocaat bindend, kijken we natuurlijk altijd eerst naar geschiktheid, specialisatie en expertise. In bijzondere zaken proberen wij ook in te schatten of de aan te wijzen advocaat kan omgaan met de druk die die zaak met zich meebrengt en mogelijk met beveiligingsaspecten. Als we een geschikte advocaat hebben gevonden en een formele aanwijzing doen, kan de advocaat niet weigeren zijn bijstand te verlenen.’
‘Ik denk dat mevrouw Weski niets anders kan en zal doen dan zwijgen’
Hanenberg verwacht dat een inhoudelijke behandeling van een strafzaak tegen Inez Weski jaren gaat duren. ‘Mevrouw Weski kan stellen dat de in beslag genomen stukken en digitale gegevens onder haar geheimhoudingsplicht vallen en daarom niet aan haar dossier mogen worden toegevoegd. Speciale geheimhoudersfunctionarissen doen hun onderzoek naar de digitaal beschikbare gegevens aan de hand van machtigingen van de rechter-commissaris, maar alle data bevinden zich intussen wel bij het OM. Ik verwacht dat er ook in hoger beroep en eventueel cassatie procedures over dit onderwerp zullen worden gevoerd.’
Een recent tussenarrest van het gerechtshof in Den Bosch over het verschoningsrecht, is volgens Hanenberg een positieve ontwikkeling. In de slepende zaak tussen Stibbe en het OM besliste het hof dat het OM voorlopig niet zelf mag beslissen over geheimhoudersinformatie. ‘In deze zogeheten Box-zaak was er inbreuk gemaakt op vertrouwelijke communicatie tussen verdachten en advocaten, in dit geval van kantoor Stibbe,’ besluit Hanenberg. ‘Het hof heeft prejudiciële vragen gesteld aan de Hoge Raad. Het antwoord heeft waarschijnlijk ook gevolgen voor mevrouw Weski. Pas nadat helderheid is ontstaan over de vraag welke gegevens in het onderzoek betrokken kunnen worden, kan eventueel een aanklacht tegen haar worden geformuleerd. Tenzij het OM nog andere bewijsbronnen heeft gevonden dan de nu in beslag genomen gegevens.’