actueel

ten geleide

Ondermijning

De aanpak van de georganiseerde criminaliteit is een politiek speerpunt. De criminaliteit is verhard met als schrijnend voorbeeld bedreiging en intimidatie en het gebruik van geweld tegen journalisten, politici en togadragers. Dit ondermijnt onze rechtsstaat en belemmert deze professionals in hun werk.

Daarnaast oefent de georganiseerde criminaliteit druk uit op de bovenwereld. Douanemedewerkers, gevangenisbewaarders, politieagenten: iedereen die zich beroepsmatig in de wereld begeeft waarin de georganiseerde misdaad opereert, kan hiermee te maken krijgen. Ook advocaten. Het is essentieel dat advocaten bestand zijn tegen deze druk.

Het is om die reden dat de NOvA de ‘Taskforce bescherming tegen ondermijning’ heeft opgericht. De Taskforce laat wetenschappelijk onderzoek uitvoeren naar de aanpassing van de regelgeving voor advocaten. Niet klakkeloos regels aanpassen vanwege een incident, maar gedegen kijken naar wat nodig is om advocaten in de uitoefening van hun werk te beschermen. Een ander voorbeeld zijn de weerbaarheidstrainingen die door de NOvA worden aangeboden.

Intussen worden advocaten geconfronteerd met aanpassingen in regelgeving die hen het werken ernstig bemoeilijken. Zo mogen advocaten niet meer met hun laptop de extra beveiligde inrichting in Vught in. Dat maakt het voorbereiden van zaken moeilijker, soms haast onmogelijk. Een noodoplossing met USB-sticks werkt niet goed. Meer dan eens krijgen advocaten aan de poort te horen dat de USB-sticks niet mee naar binnen mogen.

Momenteel ligt een politiek plan voor om maximaal twee advocaten toegang te geven tot een gedetineerde cliënt, als die cliënt in een verzwaard regime zit. Ook bestaat er een voornemen om de selectiecriteria voor plaatsing in een dergelijk regime te verruimen. Zo krijgen steeds meer gedetineerden en advocaten daarmee te maken. Ook het voorstel van visueel toezicht op advocatenbezoek raakt direct aan de vertrouwelijkheid tussen advocaat en cliënt. De NOvA heeft over dit alles een kritisch advies aan de minister gestuurd.

Vertrouwelijkheid is een belangrijke, wettelijk verankerde kernwaarde van de advocaat. In een rechtsstaat moeten rechtzoekenden in vertrouwen met een advocaat kunnen spreken. Daar kan en mag niet lichtvaardig inbreuk op worden gemaakt. Het doel heiligt niet alle middelen. Dat heeft niks te maken met vermeend protectionisme vanuit de advocatuur, maar alles met een gezond rechtsstatelijk besef. De suggestie dat iedere advocaat een potentieel risico zou zijn voor de rechtsstaat, ondermijnt óók die rechtsstaat.